29. In de zomermaanden

 

Voor restaurant "De Otterskooi" in Dwarsgracht op donderdag 7 augustus 2025.

In de zomermaanden zijn we natuurlijk vaak op het water, soms met gasten, soms alleen. Naar Dwarsgracht of Beltschutsloot voor koffie met gebak, naar Zwartsluis voor een heerlijk softijsje of om alleen maar even op het water te zijn. 

Ook in de schoolvakantie is het op doordeweekse dagen in de ochtend heerlijk rustig zoals op bovenstaande foto. 

Eigenlijk weinig te melden behalve dat de vele waterplanten in de Wieden in de eerste week van augustus nog geen belemmering gaven voor het sloepvaren. Maar om te gaan zwemmen door die waterplanten....... Dat hebben we (nog) niet gedaan!

Tot later, Jan

 

28. Drijftil op drift

Na een hittegolf met temperaturen tot 39 graden bracht een onweerstoring op woensdag 2 juli weer even verkoeling. Op vrijdag 4 juli werd het prachtig vaarweer.

Ik voer in de ochtend over de Oostelijke Schutsloot tot...... 
(foto aanklikken voor goed beeld)

Vaarweg gestremd!

Wat was dit nou? Een kort moment twijfelde ik aan mezelf, ben ik ergens verkeerd gevaren? Een TGA, tijdelijke verstoring kortetermijngeheugen? Ik was even letterlijk de (vaar)weg kwijt!  

Ik ben langzaam tot aan de begroeiing doorgevaren en kon er toen doorheen kijken. Het was een losgeslagen stuk oever, een grote drijftil, op drift geraakt en overdwars vastgelopen tussen de oevers. Ik heb aan het boompje vastgemaakt en de sloep achteruit gevaren. Aan de rechterzijde kwam toen beweging. Losgemaakt, ruimte gemaakt en de deur opende zich: 

De vaarweg opent zich, ....

 .... de wind blaast het stuk tegen de linker oever ....

 .... en ik kan weer door.

Je maakt wat mee in de Wieden! In de Wieden vormen zich langs oevers op ondiep en stilstaand water kraggen. Die kraggen breken soms los en vormen dan drijftillen. Die stukken kom je regelmatig tegen, maar zo groot? Het zal door die onweersbui gekomen zijn. 

Afbeelding uit Ecopedia

Om deze natuur te behouden is de toegestane vaarsnelheid beperkt tot 6 km/uur. Velen varen echter te hard. Vaak ook de werkboten. Ik hou me er aan en geniet des te meer van de omgeving.

Op die mooie ochtend voer ik verder over de Belterwijde, legde aan voor een korte pauze en maakte daarna een rondje over de Schutsloterwijde. Pas na 12:00 uur werd het drukker, maar toen was ik al weer op weg naar de thuishaven.

Ik had nog niet vastgemaakt of ....

.... deze twee kwamen uit het riet tevoorschijn. Duidelijk dat passanten hier de eenden voeren.

Zwarte stern boven de Schutsloterwijde.

27. Weer op het thuiswater!

Stilte op de Hoosjesgracht op 28 juni 2025

Vanmorgen voeren wij met onze sloep van Wanneperveen binnendoor naar de Bovenwijde bij Giethoorn. Bij de aansluiting van de Bovenboersevaart met de Hoosjesgracht hebben we even stil gelegen. "Wat is het hier heerlijk!" spraken we beiden uit..... Mooier dan in Noorwegen? Anders! Maar we waren wel blij om op het thuiswater te zijn.

Onze vakantie in Noorwegen was onvergetelijk spectaculair. Bergen en water, wat wil je nog meer? Elke dag tenminste zicht op water. Het deed ons goed. Een paar waterplaatjes:

 Hjørundfjorden bij Sæbø, Noorwegen, 's avonds op 15 juni 2025

In de fjorden en ook tussen de talrijke eilanden aan de westkust zijn boten onontbeerlijk. Talrijke veerponten, groot en klein, varen heen en weer. Ook de cruiseschepen waren talrijk, maar dat vergeet ik liever! De leukste vaarervaring voor ons was een verbinding met een motorjacht tussen de eilandjes Geitøya en Håholmen aan de westkust. De oceaan was rustig, het was windstil!

Håholmen, Noorwegen, 's ochtends op 15 juni 2025

En de boottocht  Kiel-Oslo v.v. deed ons op de route door de Grote Belt terugdenken aan alle vaartochten die wij daar met eigen boten hebben beleefd. (zie ook Blog Oostzee 2010)  Op de terugreis hadden wij een hut gekregen met venster aan de voorzijde van het schip. Daardoor werd de passage van de Storebaeltsbroen even na 5 uur in de vroege ochtend een prachtig moment.

Denemarken, brug over de Grote Belt, 22 juni 2025 om 05:05 uur.

Vanmorgen voeren wij verder over de Bovenwijde en langs de Molenkolk tot op de Thijssengracht.

We waren weer in de Wieden en dat was fijn.

Bovenwijde bij Giethoorn op 28 juni 2025

Met groet, Jan 

26. Drijvende persleiding Beulakerwijde

Scheepvaartbericht Rijkswaterstaat van 23 april 2025: 

"Aan NW-zijde van het Beulakerwijde ligt over een traject van 2.2 km vanuit NO in ZO richting een drijvende persleiding. De zinkerleiding ligt op 1.90 m (bij - 0.80 NAP) in vaargeul tussen rode ton BB 24 en groen lichtopstand (nabij BB 23) De drijvende leiding is met gele ballenlijn, houten staken en rondom schijnend wit licht gemarkeerd. De zinker leiding is d.m.v. borden bij vaargeul aangegeven."

(tekst van Rijkswaterstaat)

Een drijvende persleiding op de Beulakerwijde.

Mooi, dat scheepvaartbericht geldt voor de hoofdvaarweg naar de Walengracht. Vanaf 23 april tot nader bericht. Maar wat betekent het voor de andere vaarroutes vanaf de Beulakerwijde? Daarover is niets vermeld, dus we zijn maar eens gaan kijken:

De gele ballenlijn, met houten staken, enkele daarvan met rondom schijnende lichten.

Ook de doorgang vanaf de Beulakerwijde naar de Dwarsgracht blijft toegankelijk voor de sloep.

De doorgang tussen de overgebleven eilandjes van Beulake was al afgesloten door de aanleg van een nieuwe vooroever. Nu is (tijdelijk) ook de doorgang tussen Beulakerwijde en Kleine Beulakerwijde ten noorden van Beulake afgesloten. Dus voor het Ettenlandsch Kanaal moet je nu de "zuidkaap" van Beulake ronden.

(Kaartmateriaal: Copyright OpenStreetMap OpenStreetMap^® is open data, in licentie gegeven onder de Open Data Commons Open Database-licentie)

Zwarte lijn:             De drijvende persleiding.

Groene pijl:             Zinker in hoofdvaarweg naar de Walengracht op 1,90 m diepte

Gele pijl:                 Zinker in (sloep)route naar de Dwarsgracht op 1,00 m diepte

Donkergroene lijn:  Nieuwe vooroever Beulake

De aanlegsteiger oostelijk van Beulake kwam achter de vooroever te liggen en is inmiddels verplaatst tot buiten de vooroever. Het monument van Beulake staat nu vlak voor de geo-tube. De ontbrekende poot van het monument die de schade door noordwestelijke stormen verbeeldt lijkt nu symbool te staan voor een "oprukkend" eiland. Het zou mooi zijn als dit monument weer wat verder van de oever wordt gezet.

De nieuwe vooroever van Beulake op 31 mei 2025.

Materiaal voor te maken afscheidingen

Waarom de vooroever en waarvoor de persleiding?

De nieuwe vooroever is aangelegd om verdere afkalving van Beulake te voorkomen. Een eerdere vooroever aan de zuidzijde werd gemaakt uit steenslag. De geo-tube wordt later afgedekt en zal een natuurlijker uitziende oever opleveren. Tussen vooroever en eiland wordt door de persleiding organisch materiaal gepompt dat vrij komt uit open te maken maken petgaten ten noorden en ten zuiden van Dwarsgracht. Dat materiaal is ook al aangebracht bij een oeverversterking ten noorden van de Walengracht.

De meest recente oeverversterking aan de Beulakerwijde ten noorden van de Walengracht.

Na deze verkenning bezochten wij nogmaals het terras van restaurant de Otterskooi in Dwarsgracht. En na de koffie met gebak voeren wij van Dwarsgracht rechtstreeks naar het Giethoornsche Meer, via een voor ons nog nieuwe vaarweg: de Pinkesloot.

De Pinkesloot tussen Dwarsgracht en het Giethoornsche Meer.

Aan de steiger van restaurant De Otterskooi in Dwarsgracht.

25. Herinneringen aan Giethoorn

 Herinneringen aan Giethoorn, aan de winters van toen!

Bovenwijde Giethoorn 10 januari 2009

Bij Giethoorn dachten wij vooral aan schaatswinters. Hoe vaak hebben wij er geen toertochten gereden. De laatste keer was in 2009. Ik wilde nog een keer die herinneringen ophalen, nu met de eigen sloep. Dat lukt alleen nog maar 's morgens vroeg en buiten vakanties. Anders wordt het "botsbootjes"!  

En een lege Dorpsgracht om 08:41 uur.

Ik vertrok vanuit de haven in Wanneperveen om 08:00 uur. Via Molengracht en Bovenboersevaart naar de Bovenwijde en daarna via de Volkensvaart de Dorpsgracht op. Ik heb in de Dorpsgracht één varend bootje gezien, verder lagen alle rondvaart- en huurboten nog aan de wal.

Kenmerkend: de vele smalle doorgangen onder de bruggetjes.

In 2009 heb ik onderstaande foto gemaakt. Helaas zijn hier onlangs bomen weggehaald. Ook de brievenbus was anders. Alleen door het huis was het plekje nog terug te vinden:

Dorpsgracht Giethoorn op 10 januari 2009.

En op 13 mei 2025

Daarna ging het verder, rond 09:00 uur langs Smit's Paviljoen weer de Bovenwijde op om daarna naar het Molengat te varen. Op de Bovenwijde was het eerste huurbootje al onderweg, ook onder de Chinezen zitten blijkbaar vroege vogels.

Bijna het zelfde beeld als in 2009, maar SMIT's is op het gebouw SMITS geworden.

Het Molengat in Giethoorn Noord

Door de vroege start wilde ik weer eens een langere tocht maken. Ik koos voor een rondje Steenwijkerdiep. Ik ging vanaf Giethoorn Noord richting Steenwijk en daar het Steenwijkerdiep op om bij Wetering weer terug te keren langs Muggenbeet naar de Wieden. 

Steenwijkerdiep, voor Scheerwolde op 13 mei 2025.

In Muggenbeet, op de achtergrond "Geertien"

Vlak voor Steenwijk viel mij op dat een gemaal behoorlijk wat water pompte in het Kanaal Beukers-Steenwijk. En dat terwijl het kanaalpeil op 80 cm onder NAP ligt. Ik zocht het thuis op en wat blijkt:

Na ontginning van gedeeltes van het laagveengebied zijn die gedeeltes lange tijd bemalen en daardoor flink ingezakt. Het waterpeil verschilt per gebied, maar varieert van ca. 1,50 tot soms 2,50 m onder NAP. Het waterschap heeft in het hele gebied Weerribben-Wieden een behoorlijk ingewikkelde taak om alle functies te behouden: De lage agrarische gronden niet te nat en de relatief hogere natuur niet te droog. Men pompt wat in het rond! Vergroten van de natte natuur door het opgeven van weidegebied maakt het wat eenvoudiger en is op enkele plekken al overeengekomen. Dat gaat wel ten koste van agrarische bedrijven. Het blijft een dynamisch geheel.

Varend "boven" het land op het Steenwijkerdiep.

Het Steenwijkerdiep doorsnijdt een laag agrarisch gebied. Ook in een sloep kijk je hier ver weg over het laag gelegen grasland. Weer wat anders dan tussen het riet! 

Met groet, Jan

En eh..... de schaatsen zijn al lang weg, maar die muts is behouden!

24. De Bosman-molentjes in de Wieden.

 

Oostelijke Schutsloot 30 april 2025

Overal in de Wieden kom je ze tegen, kleine metalen molentjes. Een windwatermolen is toch om water weg te malen? Niet altijd, hier staan ze om de rietvelden te bevloeien. Ik was weg- en waterbouwer, maar dit wist ik niet. Of ik ben het vergeten.😉

Ooit stonden er vele kleine houten molens in de Wieden, de Tjaskers. Deze hielden het land begaanbaar door water weg te pompen. Maar na drooglegging van de Noordoostpolder (1937-1942), helaas zonder randmeer, ontstond er een grondwaterstroom van het laagveengebied naar de nog veel dieper liggende polder. De grondwaterstand in de Wieden daalde. Ook de rietwinning liep gevaar. Men ging vele kleine metalen windmolentjes plaatsen. Deze waren ooit in 1929 ontworpen door Bas Bosman in Piershil (Hoeksche Waard, ZH) en werden dan ook Bosman-molentjes genoemd.

Bosman-molentjes langs de Oostelijke Wetering.

De molentjes pompen water uit de vaarten in smalle geultjes die in de rietvelden zijn gegraven.

De voet van het molentje staat op een betonput.

Achter het molentje is het geultje voor de bevloeiing te zien.

Het water in de vaarten werd oorspronkelijk aangevuld door de riviertjes uit Drenthe en Friesland, maar toen dat onvoldoende bleek werd het gemaal A.F. Stroink ten zuiden van Blokzijl geschikt gemaakt om ook water in te laten.

Ik voer op 30 april over een lege Schutsloterwijde richting Zwartsluis.

Nog steeds zomers weer op de Schutsloterwijde.

Het terras bij de grote Kolksluis in Zwartsluis blijft een aantrekkelijk plekje!

En de ooievaar liep ongestoord verder....

23. Koninklijk weer op 27 april!

 Onze oosterburen noemen het Kaiserwetter. Maar op 27 april zulk mooi weer: Koninklijk dus!

Koninklijk weer op 27 april 2025

Op bovenstaande foto enkele opmerkelijke dingen, de aanleg van een vooroever bij het monument van Beulake en van rechts komend de Waterbus van Natuurmonumenten. Die laatste stond bij mij in de belangstelling, maar eerst iets over de tocht op 27 april.

Op het terras van De Otterskooi in Dwarsgracht.

Op deze zondag waren we vroeg uit de veren om nog in alle rust in het zonnetje te genieten van een koninklijke soes bij de koffie. 

Wij voeren door de Dwarsgracht waar veel hout was gekapt. Hier is natuurmonumenten druk bezig om een gedeelte terug te brengen in de staat van na de turfwinning. Alles wordt kaal gemaakt waarna de oorspronkelijke petgaten worden hersteld. Die petgaten groeien langzaam weer dicht en er ontstaat uiteindelijk weer trilveen, hooiland of veenmosrietland en moerasbos.

Zie:  Projecten Natuurmonumenten

 

 Leeg gemaakt landschap.

Het materiaal uit de petgaten wordt naar de nieuwe vooroever van het eiland Beulake gebracht. Dat gaat gebeuren met een pijpleiding. Ik verwacht dat daarbij enige doorvaarten tijdelijk gesloten worden.

In de Wieden was men ook nog bezig om het gedroogde riet af te voeren. Overal vindt je de stapels gesneden en gekamt riet en zo af en toe kom je een treintje riet tegen!

Vaartsloot 27 april 2025.

Oostelijke Belterwijde 11 april 2025.

Dan over die waterbus, ik zocht vrijwilligerswerk in de Wieden en keek eens rond bij Natuurmonumenten. Na een keer meegevaren zijn leek mij de waterbus wel wat, maar ik woon ver van het werkgebied. Je vaart alleen en om bij de huidige verkeersdrukte en soms slechte weersomstandigheden tijdig aanwezig te moeten zijn is een behoorlijke stressfactor. 

Les op de bus, voelde als heel vertrouwd!

De Eco Waterliner van Natuurmonumenten, met op 27 april nog weinig passagiers!

Maar ook zonder vrijwilligerswerk genieten we in de Wieden op elke vaardag van de natuur.

En de mussen genieten mee!